Việc kết án ông Trần Văn Vót là đúng pháp luật, không oan

TANDTC tổ chức họp báo về việc kết án đối với Trần Văn Vót

Vụ án xảy ra cách đây 24 năm về trước. Sự việc bắt đầu từ mâu thuẫn giữa người dân hai miền Nhân Phúc và Thanh Nga, cùng là xã viên Hợp tác xã Nhân Phúc (xã Phú Phúc, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) do tranh chấp đất đai. Sau đó, Hợp tác xã này được tách ra làm hai, nhưng việc tranh chấp đất không vì thế mà chấm dứt. Việc xung đột giữa hai làng thường xuyên xảy ra, đỉnh điểm là vụ xô xát vào ngày 29-11-1992 với sự tham gia của hơn 100 người dân.

Trong quá trình xảy ra xô xát, bất ngờ có một quả lựu đạn được ném vào đám đông khiến 1 người chết và 21 người bị thương. Nạn nhân tử vong là anh Trần Hoa Việt, người dân miền Nhân Phúc.

Đại diện VKSNDTC trả lời báo chí

Sau khi vụ án xảy ra, Công an huyện Lý Nhân khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Trần Văn Cự (người dân miền Thanh Nga) về tội Giết người và Tàng trữ vũ khí trái phép. Do ông này bỏ trốn, Công an đã phát lệnh truy nã toàn quốc.

Ba tháng sau đó, căn cứ vào văn bản tự thú của Trần Ngọc Thanh (người dân miền Nhân Phúc, đang đi nghĩa vụ quân sự), Cơ quan điều tra đã ra lệnh bắt và di lý Trần Ngọc Thanh về Công an tỉnh Hà Nam để điều tra về hành vi giết người trong vụ án nói trên.

Theo hồ sơ của Cơ quan điều tra, Thanh đã khai ông Trần Văn Vót (Bí thư chi bộ 4 Lý Nội, Nhân Phúc) là người đưa lựu đạn cho Thanh để ném vào đám đông. Hai tháng sau đó, ông Trần Văn Vót bị bắt.

Tại phiên tòa sơ thẩm diễn ra vào tháng 2-1994, TAND tỉnh Hà Nam đã tuyên phạt ông Trần Văn Vót tù chung thân về bốn tội “Giết người”, “Phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế – xã hội”, “Tàng trữ vũ khí trái phép” và “Gây rối trật tự công cộng”; Trần Ngọc Thanh bị phạt 15 năm tù về tội “giết người”; 26 bị cáo khác phải lãnh án về các tội khai báo gian dối, gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ… Riêng Trần Văn Cự, nghi can đầu tiên của vụ án nhận mức án hai năm tù về tội “Gây rối trật tự công cộng”.

Sau khi Tòa sơ thẩm tuyên án, ông Vót kháng cáo kêu oan và ông Thanh kháng cáo xin giảm hình phạt. Bản án phúc thẩm số 1030 ngày 27/8/1994 của Tòa phúc thẩm TANDTC giữ nguyên hình phạt với ông Thanh, thay đổi tội danh và giảm hình phạt cho ông Vót từ tội “Phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế xã hội” sang tội “Vi phạm các quy định về quản lý và bảo vệ đất đai”, giữ nguyên các hình phạt và tội danh khác đối với ông Vót.

Trong suốt 23 năm thi hành án, ông Trần Văn Vót và người thân trong gia đình liên tục kêu oan. Đặc biệt, cụ Trần Văn Điền, bố đẻ của nạn nhân Trần Hoa Việt cũng kiên trì kêu oan cho ông Vót. Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã có nhiều văn bản trả lời với nội dung Việc kết án đối với ông Trần Văn Vót là đúng quy định của pháp luật.

Thời gian gần đây, nhiều đại biểu Quốc hội và các cơ quan thông tấn báo chí đã phản ánh về vụ việc này, đưa ra nhiều tình tiết cho rằng việc kết án ông Trần văn Vót có dấu hiệu oan sai. Cụ thể: có nhân chứng cho rằng ông Thanh và ông Vót có bằng chứng ngoại phạm, không có mặt tại hiện trường xảy ra vụ án; người ném lựu đạn không phải là Trần Ngọc Thanh mà là người dân miền Thanh Nga; Việc tự thú của Thanh là không tự nguyện, các nhân chứng bị ép buộc khai báo theo chỉ đạo của Cơ quan điều tra, quá trình điều tra có vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng…

Ngày 01/06/2016, Văn phòng Chủ tịch nước có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước yêu cầu Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao chỉ đạo xem xét lại vụ án, giải quyết theo đúng quy định của pháp luật. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước, tháng 7/2015, liên ngành Trung ương gồm: Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an đã thành lập tổ công tác để nghiên cứu lại vụ án, xác minh các vấn đề có liên quan.
Sau hơn một năm tiến hành nghiên cứu, xác minh, gặp gỡ các nhân chứng và những người liên quan, các cơ quan tiến hành tố tụng Trung ương đã kết luận: Việc tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm kết tội ông Trần Văn Vót và Trần Ngọc Thanh là có căn cứ, đúng pháp luật, không oan.

Cụ thể, việc kết án đối với Trần Ngọc Thanh được căn cứ vào bản tự thú của Thanh tại đơn vị nơi Thanh Nhập ngũ và những lá thư Thanh viết về cho bố mẹ với nội dung ân hận đối với sự việc mà mình đã gây ra. Lời khai này phù hợp với các chứng cứ là lời khai của những người từng là lãnh đạo đơn vị nơi Thanh nhập ngũ, với lời khai của những người là bà con thân thích với Thanh và những người có mặt tại hiện trường vụ án. Nhiều nhân chứng mà các cơ quan báo chí việc dẫn lời khai của họ để cho rằng việc kết tội đối với Trần Ngọc Thanh và Trần Văn Vót là có dấu hiệu oan sai, cũng không thừa nhận những thông tin mà báo chí đã phản ánh.

Việc kết án đối với Trần Văn Vót được căn cứ vào lời khai của Trần Ngọc Thanh là ông Vót là người đưa cho Thanh quả lựu đạn và nguồn gốc của quả lựu đạn này cũng đã được tổ công tác xác minh là vào thời điểm xảy ra vụ án Trần văn Vót có tàng trữ 2 quả lựu đạn. Một quả được Trần Văn Vót đưa cho Trần Ngọc Thanh ném vào đám đông lúc xảy ra xô xát; Một quả sau đó đã được vợ ông Vót nộp lại cho Cơ quan Công an. Vì vậy tổ công tác của liên ngành tố tụng Trung ương đã đi đến kết luận việc kết tội đối với ông Vót là đúng quy định của pháp luật.

Tại buổi họp báo, đại diện Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Bộ Công an cũng đã trả lời nhiều câu hỏi của các cơ quan thông tấn báo chí về những căn cứ thu thập được trong quá trình xác minh của tổ công tác liên ngành để đi đến kết luận về vụ án này.

Thu Huyền